POCZĄTEK NOWEGO ROKU KOŚCIELNEGO - ADWENT
W starożytnym języku łacińskim słowo: ADVENTUS oznaczało oficjalny przyjazd, odwiedziny dygnitarza państwowego po objęciu przezeń urzędu. Natomiast w języku reli-gijnym terminem tym określano coroczne przybywanie bóstwa do świątyni. W chrześcijaństwie od IV wieku Adwent oznacza przygotowanie do uroczystości Bożego Narodzenia; od XII wieku zaczęto podkreślać także aspekt przygotowania do ostatecznego przyjścia Jezusa, na końcu czasów.
Pierwsze ślady obchodzenia Adwentu spotykamy w liturgii hiszpańskiej i francuskiej. Poprzez post w określone dni tygodnia wierni mieli przygotować się do świętowania tajemnicy narodzenia Jezusa, czyli przyjścia Boga do ludzi. Kościół rzymski zaczął obchodzić Adwent od czasów papieża Grzegorza Wielkiego, w VI wieku. Wtedy też określono czas jego trwania na cztery niedziele poprzedzające Boże Narodzenie.
Współcześnie, jak mówią Ogólne normy roku liturgicznego i kalendarza, Adwent jest okresem przygotowania do uroczystości Narodzenia Pańskiego, przez którą wspominamy pierwsze przyjście Syna Bożego do ludzi. Równocześnie jest okresem, w którym przez wspomnienie pierwszego przyjścia Chrystusa kieruje się uwagę ku oczekiwaniu Jego powtórnego przyjścia na końcu czasów. Z obu tych względów Adwent jest okresem pobożnego i radosnego oczekiwania.
Czytania biblijne tego okresu zapowiadają przyjście Mesjasza, który wyzwoli człowieka z niewoli zła i uleczy jego rany. Emmanuel – Bóg z nami – otworzy dla ludzkości nową erę, erę Królestwa Bożego, królestwa miłości i pokoju. Wszystkie proroctwa Starego Testamentu wypełniły się w Jezusie Chrystusie. Jego przyjście zapowiadał Jan Chrzciciel wzywając do nawrócenia, czyli przemiany swojego życia, aby w ten sposób przygotować ludzkie serca na przyjęcie Zbawiciela. Maryja, pierwszoplanowa postać Adwentu, poprzez bezgraniczne zawierzenie i ufność staje się wzorem oczekiwania, czuwania i gotowości przyjęcia Chrystusa.
We współczesnym świecie, tak bardzo spieszącym się i głośnym, wydawać by się mogło, że trudno jest czuwać, trudno dostrzec przychodzącego Zbawiciela, trudno być radosnym. Dlatego liturgia Kościoła stwarza możliwość wyjścia z tego pędzącego w nieznane pociągu i pozwala zatrzymać się, by pomyśleć, by odkryć w przychodzącym Chrystusie rozwiązanie tego, co wydaje się nierozwiązalne, by uczynić możliwym to, co wydaje się niemożliwym. Roratnia Msza św. z płonącą adwentową świecą, adwentowe zamyślenia rekolekcyjne przypominają, że chrześcijanin to człowiek nieustannego Adwentu, czyli człowiek radosnego czuwania i oczekiwania na spotkanie z przychodzącym Zbawicielem, to człowiek zawierzenia i nadziei. To człowiek potrafiący wołać każdego dnia: Marana tha! – Przyjdź, Panie Jezu!
Liturgia Adwentu jest nieprzerwanym kantykiem nadziei. Chrześcijanin z nadzieją i radością oczekuje przyjścia Zbawiciela, dnia wyzwolenia. Prawdziwie adwentowej postawy uczą nas prorok Izajasz, Jan Chrzciciel i Maryja. Stają się również dla nas, adwentowymi przewodnikami.
Podczas czterech tygodni Adwentu, w czasie Mszy św. bardzo często czytane są fragmenty pochodzące z księgi proroka Izajasza. To bardzo słuszny wybór, gdyż jest on największym prorokiem zapowiadającym przyjście Mesjasza. Obdarzony głęboką wiarą i wielką mocą ekspresji poetyckiej służby Bogu i swojemu narodowi, który przeżywał wtedy trudne chwile, prorok nie lęka się nazywać zła i niesprawiedliwości po imieniu, nie obawia się karcić za niewierność wobec Boga. Z drugiej jednak strony udręczonemu narodowi daje radość i nadzieję.
W pięknych obrazach zapowiada czasy mesjańskie, czas Bożego królowania, czas odnowy dla człowieka i dla całej natury. Będzie to czas pokoju, miłości, radości i bezpieczeństwa. Jeżeli człowiek zaakceptuje Boże panowanie nad sobą, będzie miał pełny udział w tych nowych czasach. W przychodzącym Królestwie drzwi otwarte są dla wszystkich, ale biletem wstępu będą: sprawiedliwość, prawość, wierność, prostota i pokora.
Św. Jan Chrzciciel, postać wybijająca się w Adwencie, jest również przewodnikiem surowym i radosnym. Jego życie miało charakter wybitnie pokutny, ale nie było w nim nuty smutku. Ten zwiastun Zbawiciela radował się słysząc głos Tego, którego poprzedzał i zapowiadał. Pustynne wołanie Jana Chrzciciela ma nas wyrwać z błogiego samozadowolenia: Nawróćcie się, bo bliskie jest królestwo niebieskie (Mt 3,2). Trzeba przygotować miejsce dla Zbawiciela.
Maryja towarzyszy nam przez cały Adwent. Jej rola w odsłanianiu Bożego planu zbawienia posiada wielkie znaczenie, ale jest jednocześnie całkowicie podporządkowana roli Jej Boskiego Syna. Maryja Adwentu to Maryja z wiarą i radością wypowiadająca: TAK, wobec przygotowanego dla niej przez Boga planu, służąca Bogu poprzez służbę ludziom, wielbiąca Boga za wielkie dzieła, których dokonuje dla zbawienia człowieka, całkowicie posłuszna woli Boga.
Adwent jest czasem nadziei i dlatego przywołujemy Maryję Pannę jako Matkę nadziei. Ona jako pierwsza w pełni doświadczyła odkupienia i przez to staje się nadzieją dla każdego człowieka. Tak jak my wszyscy była tylko człowiekiem, a dostąpiła wielkiej chwały w doskonałym zjednoczeniu z Bogiem. To są wyżyny ducha, na które powołany jest każdy człowiek. To jest cel i kres naszego ziemskiego pielgrzymowania, albo – mówiąc inaczej – Adwentu całego naszego życia. Nie traćmy więc czasu, bo bliskie jest Królestwo Boże, bliski jest czas zbawienia, czas przyjścia Chrystusa.
Adwent rozpoczyna się 1. Nieszporami 1. Niedzieli Adwentu i trwa do 1. Nieszporów uroczystości Narodzenia Pańskiego 25. grudnia. Trwa od 23. do 28. dni i obejmuje
4 kolejne niedziele. Dzieli się na dwie części:
A. dni do 16. grudnia włącznie – wspominając pierwsze przyjście Chrystusa kierujemy nasze myśli i serca ku radosnemu oczekiwaniu Jego powtórnego przyjścia na końcu czasów. Dni powszednie w tym okresie przyjmują wszystkie obchody wyższe rangą (tzn. wspomnienia dowolne, obowiązkowe, święta i uroczystości);
B. dni od 17. do 24. grudnia włącznie – czas bezpośredniego przygotowania do Narodzenia Pańskiego; w tym okresie w dni powszednie można obchodzić jedynie święta i uroczystości.
Zwornikiem tekstów liturgii adwentowej jest czytanie ciągłe księgi proroka Izajasza. Czytanie to obrazuje tęsknotę za wyczekiwanym Mesjaszem.
Niedziele Adwentu mają pierwszeństwo przed wszystkimi innymi obchodami liturgicznymi, nawet tymi w randze uroczystości. 1. Niedziela Adwentu przypomina nam o obietnicy powtórnego przyjścia Jezusa, 2. i 3. (zwana także GAUDETE ) mówią o postaci św. Jana Chrzciciela. Ostatnia, 4. Niedziela Adwentu skupia naszą uwagę na osobie Maryi – Matki Boga.
W czasie Adwentu przypada zawsze jedna uroczystość – 08. grudnia, obchodzimy uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.